چاپ کارت شناسایی امنیتی

کارت شناسایی امنیتی چیست؟

کارت‌های شناسایی، کارت‌هایی هستند که اطلاعات افراد را هم در قالب داده‌های قابل رؤیت مانند (نام، شماره پرسنلی یا عکس) نمایش می‌دهند و هم در قالب داده‌های غیر قابل رویت ذخیره می‌کنند؛ داده‌هایی که معمولاً در تراشه‌ها، نوار مغناطیسی، RFID یا بارکد قرار می‌گیرند و تنها از طریق دستگاه‌های کارتخوان قابل خواندن هستند. این ترکیب از اطلاعات آشکار و پنهان باعث می‌شود کارت‌های شناسایی هم برای احراز هویت سریع کاربرد داشته باشند و هم امکان ذخیره‌سازی امن داده‌های حساس را فراهم کنند.

جنس این کارت‌ها از نوعی پلاستیک فشرده و مقاوم ساخته می‌شود که دوام آن‌ها را در مقایسه با کارت‌های کاغذی به‌ مراتب افزایش می‌دهد. این ساختار مستحکم نه‌ تنها کارت را در برابر خم‌ شدن، فرسودگی و رطوبت مقاوم می‌کند، بلکه امکان افزودن لایه‌های امنیتی مختلف مثل (هولوگرام، لمینت، لایه‌های ضد جعل یا تراشه‌های هوشمند) را نیز فراهم می‌سازد.

فرآیند چاپ کارت امنیتی شناسایی

فرآیند تولید و چاپ کارت امنیتی مجموعه‌ای دقیق و مرحله‌ به‌ مرحله است تا کارت نهایی هم زیبا و هم از نظر امنیتی قابل قبول باشد.

در ابتدا طرح گرافیکی اختصاصی سازمان آماده می‌شود و بر اساس همان قالب، اطلاعات ضروری مانند نام، تصویر، کد پرسنلی و سایر مشخصات فردی روی کارت قرار می‌گیرد. سپس الگوهای امنیتی مانند QR کد، بارکد یا نشانه‌های مخصوص ضد جعل به آن افزوده می‌شود.

در ادامه جنس کارت، مثل کارت PVC ساده، کارت هوشمند یا کارت مغناطیسی متناسب با دستگاه چاپ و سطح امنیت مورد نیاز انتخاب می‌شود. پس از آن، اگر کارت به تراشه هوشمند یا نوار مغناطیسی نیاز داشته باشد، این اجزا در مرحله ساخت روی کارت تعبیه یا نصب می‌شوند. سپس اطلاعات لازم روی تراشه یا نوار کدنویسی شده و فرآیند چاپ اصلی انجام می‌شود.

سپس کارت‌ها برش داده شده و لبه‌ها صیقل داده می‌شود تا خروجی کاملاً استاندارد باشد. در پایان نیز کارت‌ها بازبینی و کنترل کیفیت می‌شوند و پس از تایید نهایی، آماده استفاده در سیستم‌های امنیتی و سازمانی خواهند بود.

پرینترهای چاپ کارت شناسایی امنیتی

پرینترهای چاپ کارت PVC امنیتی با پرینترهای کارت معمولی تفاوت‌های مهم و اساسی دارند. این دستگاه‌ها فقط برای چاپ تصویر و متن ساخته نشده‌اند، بلکه امکانات ویژه‌ای برای ایجاد و انتقال لایه‌های امنیتی روی کارت دارند. به کمک این قابلیت‌ها، پرینتر می‌تواند علاوه بر چاپ طرح ظاهری، اطلاعات حساس و امنیتی را روی تراشه، نوار مغناطیسی یا لایه‌های محافظ ثبت و کدگذاری کند.

به همین دلیل، این نوع پرینترها در مقایسه با مدل‌های معمولی پیشرفته‌تر هستند و در سازمان‌هایی استفاده می‌شوند که کنترل دسترسی، امنیت اطلاعات و جلوگیری از جعل کارت اهمیت بالایی دارد.

روش های چاپ کارت امنیتی

روش چاپ کارت معمولاً به دو شکل انجام می‌شود: چاپ مستقیم و چاپ غیر مستقیم که به آن Retransfer یا چاپ معکوس هم گفته می‌شود. 

در چاپ مستقیم، چاپگر حرارت را به یک ریبون جوهری منتقل می‌کند. حرارت باعث ذوب شدن جوهر ریبون می‌شود و این جوهر ذوب‌ شده فوراً به سطح چاپ می‌چسبد Thermal) Transfer). و یا رنگ‌ها به‌ صورت تصعیدی (Dye-Sublimation) منتقل می شنود که برای چاپ رنگی مناسب است. 

در چاپ غیر مستقیم (Retransfer)، ابتدا طرح و رنگ روی یک فیلم شفاف چاپ می‌شوند و سپس این فیلم با فشار و حرارت روی کارت پرس می‌شود. این روش باعث می‌شود چاپ کیفیت بالاتر، دوام بیشتر و پوشش کامل لبه‌ها و بدون حاشیه را نسبت به چاپ مستقیم ارائه دهد.

در هر یک از دو روش مستقیم و غیر مستقیم می‌توان لایه‌های فیزیکی و بصری برای جلوگیری از جعل و افزایش عمر کارت به کار برد.

الف) لایه‌های محافظ و لمینت (Lamination & Overlays)

نحوه کار: پس از چاپ تصویر و داده، یک لایه شفاف و ضخیم (لمینیت) یا یک لایه نازک‌تر (Overlay) با حرارت و فشار روی کل سطح کارت اعمال می‌شود.

• مزیت:

دوام: محافظت از چاپ در برابر سایش، خراش، رطوبت و اشعه UV.

امنیت: لمینیت‌های امنیتی می‌توانند حاوی هولوگرام‌های سفارشی باشند که جعل کارت را بسیار دشوار می‌کند.

ب) حکاکی لیزری (Laser Engraving)

نحوه کار: از پرتوهای لیزر با دقت بالا برای سوزاندن و تغییر رنگ لایه‌های داخلی کارت (معمولاً کارت‌های پلی‌کربنات) استفاده می‌شود.

• مزیت کلیدی:

این یک روش غیرقابل حذف و بسیار امنیتی است. اطلاعات حکاکی شده (مانند عکس شبح‌مانند یا تاریخ تولد) بخشی از ساختار کارت می‌شوند و قابل پاک شدن یا تغییر نیستند. این روش در کارت‌های شناسایی ملی و گواهینامه‌های رانندگی پیشرفته رایج است.

ج) ویژگی‌های هولوگرافی (Holographic Features)

نحوه کار: اعمال یک تصویر سه‌بعدی (هولوگرام) امنیتی روی کارت، معمولاً از طریق لایه لمینت.

• مزیت:

احراز هویت بصری سریع و آسان؛ هرگونه تلاش برای کپی یا حذف هولوگرام، لایه زیرین را تخریب می‌کند.

انواع تکنولوژی به کار رفته در کارت‌های امنیتی

• تراشه حافظه (Memory Chip)

این تراشه‌ها صرفاً برای ذخیره‌سازی اطلاعات استفاده می‌شوند و فاقد واحد پردازش مرکزی (CPU) هستند. امنیت آن‌ها از طریق مکانیسم‌های سخت‌افزاری ساده مانند محافظت در برابر نوشتن (Write Protection) تامین می‌شود. این تکنولوژی ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر از تراشه‌های پردازشی است.

• تراشه میکروپروسسوری (Microprocessor Chip)

این تراشه‌ها مجهز به ریزپردازنده (CPU) و سیستم‌عامل داخلی هستند و می‌توانند وظایف پیچیده مانند رمزنگاری (Cryptography)، احراز هویت قوی و اجرای برنامه‌های کاربردی را انجام دهند. کارت‌های بانکی مدرن و کارت‌های شناسایی هوشمند از این نوع تراشه استفاده می‌کنند.

• تراشه هوشمند تماسی (Contact Smart Chip)

برای تبادل داده و برق، این تراشه‌ها نیاز دارند که از طریق صفحه تماس فلزی روی کارت، با پین‌های دستگاه کارت‌خوان در تماس فیزیکی قرار گیرند. این تراشه‌ها قابلیت‌های پردازشی قوی دارند و عمدتاً در دستگاه‌های خودپرداز (ATM) و پایانه‌های فروش (POS) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

• تراشه هوشمند غیرتماسی (Contactless / RFID / NFC Chip)

این تراشه‌ها اطلاعات و انرژی مورد نیاز خود را به صورت بی‌سیم و از طریق آنتن‌های RFID یا NFC و میدان مغناطیسی دستگاه کارت‌خوان تأمین می‌کنند. این قابلیت، سرعت تراکنش‌ها را به‌ ویژه در پرداخت‌های سریع، حمل و نقل و کنترل تردد به‌شدت افزایش می‌دهد.

• تراشه دوگانه (Dual-Interface Chip)

این تراشه‌ها دارای یک تراشه واحد و یکپارچه هستند که هم قابلیت کارکرد از طریق پین‌های تماس فیزیکی و هم قابلیت کارکرد بی‌سیم (غیرتماسی) را از طریق یک آنتن داخلی فراهم می‌آورند. این ویژگی امکان پشتیبانی از هر دو نوع زیرساخت کارت‌خوان را در یک کارت فراهم می‌کند.

• کارت‌های هیبریدی (Hybrid Chip Cards)

بر خلاف تراشه دوگانه، کارت‌های هیبریدی دارای دو تراشه مجزا (یکی تماسی و دیگری غیرتماسی) هستند که هر کدام به صورت مستقل عمل می‌کنند. این طراحی معمولاً در پروژه‌هایی به کار می‌رود که لازم است قابلیت‌های امنیتی و عملیاتی هر تراشه کاملاً از دیگری تفکیک شود.

• تراشه‌های تخصصی (JavaCard، بیومتریک، SAM)

JavaCard یک پلتفرم نرم‌افزاری است که امکان اجرای برنامه‌های کاربردی چندگانه و امن را روی تراشه فراهم می‌کند. تراشه‌های بیومتریک امنیت را با تطبیق الگوهای زیستی (مانند اثر انگشت) افزایش می‌دهند و SAM تراشه‌ای است که کلیدهای رمزنگاری دستگاه کارت‌خوان را ایمن نگه می‌دارد.

دلایل استفاده از این نوع کارت در مراکز دولتی

یکی از مهم‌ترین دلایلی که سازمان‌ها به استفاده از کارت‌های شناسایی امنیتی روی می‌آورند، حفاظت از اطلاعات محرمانه و جلوگیری از جعل هویت است. این کارت‌ها امکان کنترل دقیق ورود و خروج را فراهم می‌کنند و با ثبت لاگ‌ها می‌توان مشخص کرد چه افرادی وارد بخش‌های مختلف شده‌اند یا به چه فایل‌ها و سامانه‌هایی دسترسی داشته‌اند. در بسیاری از مجموعه‌ها بخش‌هایی وجود دارد که تنها کارکنان مجاز می‌توانند به آن وارد شوند و کارت‌های امنیتی این تفکیک دسترسی را ساده و دقیق می‌کنند.

علاوه بر این، استفاده از کارت‌های امنیتی باعث حذف کاغذبازی‌های غیرضروری و تسهیل روند احراز هویت برای خدمات الکترونیک می‌شود و در نهایت سرعت، امنیت و نظم سازمان را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.

انواع کارت های امنیتی

در چاپ کارت‌ PVC امنیتی از دو نوع متفاوت فناوری امنیتی استفاده می‌شود: کارت‌هایی که دارای اجزای فیزیکی قابل مشاهده هستند و در مقابل کارت‌هایی که اجزای الکترونیکی در بین لایه‌های آن تعبیه شده است. هرکدام از این روش‌ها مزایا و اهداف خاص خود را دارند و باید با توجه به نیاز و هدف سازمان انتخاب شوند. در ادامه، به توضیح این دو نوع فناوری امنیتی می‌پردازیم.

۱. کارت‌هایی با فناوری امنیتی فیزیکی

کارت‌هایی که از اجزای امنیتی فیزیکی و بصری استفاده می‌کنند به‌ گونه‌ای طراحی شده‌اند که جعل آن‌ها دشوار باشد، زیرا این ویژگی‌ها با چشم قابل مشاهده‌اند و هرگونه کپی‌ برداری به‌ راحتی قابل تشخیص است. استفاده از هولوگرام‌ها، طرح‌های نوری که با تغییر زاویه دید، رنگ یا شکل آن‌ها تغییر می‌کند امکان جعل را به حداقل می‌رساند. در طراحی این کارت‌ها از متن‌های بسیار ریز (Microtext)، طرح‌های خطی امنیتی (Fine-line Patterns)، نوارهای امنیتی، کد QR، بارکد و همچنین تصاویر یا پس‌زمینه‌های اختصاصی که با چشم یا ابزارهای دستی قابل بررسی‌اند، استفاده می‌شود.

علاوه بر این، جنس کارت و نوع چاپ نیز به‌گونه‌ای انتخاب می‌شود که امکان اسکن یا کپی‌برداری دقیق وجود نداشته باشد؛ مانند استفاده از جوهر های خاص، لایه‌های محافظ شفاف یا چاپ‌های تخصصی که امنیت کارت را چند برابر می‌کنند.

۲. کارت‌هایی با فناوری امنیتی الکترونیکی 

کارت‌هایی که اجزای امنیتی الکترونیکی در آنها استفاده می‌شود علاوه بر اطلاعات چاپی مجهز به عناصر دیگری هستند که در بین لایه‌های کارت یا روی آن تعبیه می‌شوند.

مهم‌ترین این اجزا شامل تراشه‌های هوشمند با قابلیت پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات و رمزنگاری‌ می‌باشند. ریزپردازنده‌ها برای انجام محاسبات پیچیده احراز هویت، و نوارهای مغناطیسی برای سازگاری با زیرساخت‌های قدیمی‌تر هستند. همچنین، وجود آنتن‌های RFID/NFC در برخی از این کارت‌ها، آن‌ها را قادر می‌سازد تا داده‌ها را به‌صورت غیرتماسی و با سرعت بالا منتقل کنند، که در مجموع، سطح بالاتری از امنیت، ظرفیت ذخیره‌سازی داده، و دوام را نسبت به کارت‌های صرفاً چاپی فراهم می‌آورد. 

مزایای استفاده از کارت‌ های شناسایی امن

در ادامه نمونه کارت شناسایی برخی از انجمن‌ها و سازمان هایی را می‌بینید که با داتکو همکاری کرده‌اند.

نمونه چاپ کارت شناسایی پایگاه خبری

نمونه کارت شناسایی انجمن خیریه

۱. امنیت فوق‌العاده در برابر جعل و کلاهبرداری

• مقاومت بالا در برابر جعل: استفاده از ویژگی‌های امنیتی فیزیکی مانند هولوگرام‌های سه‌بعدی، چاپ‌های میکرو و به‌ویژه حکاکی لیزری، جعل یا تغییر اطلاعات چاپی را تقریباً ناممکن می‌سازد.
• احراز هویت قوی: تراشه‌های میکروپروسسوری می‌توانند الگوریتم‌های رمزنگاری پیچیده را اجرا کنند. این امر، احراز هویت قوی و دوجانبه (Mutual Authentication) را تضمین می‌کند و مانع از استفاده افراد غیرمجاز از کارت می‌شود.
• حفاظت از داده‌ها: اطلاعات حساس (مانند کلیدهای رمزنگاری یا داده‌های بیومتریک) درون تراشه به صورت رمزنگاری شده ذخیره می‌شوند و دسترسی غیرمجاز به آن‌ها دشوار است.

۲. کارایی عملیاتی و کاربردهای متفاوت

• چند کاربردی بودن (Multi-Application): کارت‌های امنیتی می‌توانند چندین برنامه کاربردی را به طور همزمان و مستقل در خود جای دهند؛ مثلاً یک کارت ملی می‌تواند هم به عنوان کارت شناسایی، هم کارت سلامت، و هم گواهینامه رانندگی عمل کند.
• سرعت و سهولت در تعامل: تکنولوژی‌های غیرتماسی (NFC/RFID) امکان انجام تراکنش‌ها و بررسی هویت را در عرض چند ثانیه فراهم می‌کنند، که این امر به تسریع فرآیندهای کنترل مرزها، کنترل تردد و پرداخت‌ها کمک شایانی می‌کند.
• به‌ روزرسانی و مدیریت داده‌ها: اطلاعات ذخیره شده در تراشه، بر خلاف اطلاعات چاپی، می‌توانند در صورت نیاز به‌روزرسانی شوند بدون اینکه نیاز به صدور مجدد کارت باشد (مانند تغییر آدرس یا وضعیت اقامت).

۳. دوام، طول عمر و کاهش هزینه‌ها

• ماندگاری فیزیکی بالا: استفاده از مواد با دوام مانند پلی‌کربنات و لایه‌های لمینت (Lamination) ضخیم، کارت را در برابر خم شدن، حرارت، رطوبت و سایش مقاوم می‌سازد.
• کاهش هزینه‌های صدور مجدد: به دلیل طول عمر بالا (معمولاً ۵ تا ۱۰ سال)، نیاز به تعویض و صدور مجدد کارت كاهش می‌یابد که در درازمدت برای سازمان‌های دولتی و صادرکننده مقرون به صرفه است.
• ظرفیت ذخیره‌سازی بالا: تراشه‌های هوشمند قادر به ذخیره حجم بسیار بیشتری از داده‌ها (شامل عکس‌های با کیفیت، سوابق تراکنش، و گواهی‌نامه‌های دیجیتال) نسبت به نوارهای مغناطیسی یا اطلاعات چاپی ساده هستند.

جمع بندی

کارت‌ شناسایی امنیتی به عنوان ابزاری ضروری، پاسخی مستقیم به نیاز سازمان‌ها برای گذار از سیستم‌های بایگانی کاغذی به مدیریت هوشمند و امن هویت دیجیتال هستند. این کارت‌ها که از مواد مقاوم (مانند پلی‌کربنات) ساخته می‌شوند، اطلاعات را هم به‌صورت بصری (عکس، نام) و هم به‌صورت پنهان در تراشه‌های هوشمند (شامل ریزپردازنده برای رمزنگاری و NFC/RFID برای تعامل غیرتماسی) ذخیره می‌کنند تا احراز هویت قوی و چندمنظوره را تضمین کنند. فرآیند تولید این کارت‌ها شامل تکنیک‌های پیشرفته چاپی مانند انتقال معکوس و روش‌های امنیتی فیزیکی چون حکاکی لیزری و هولوگرام است که جعل آن‌ها را تقریباً غیرممکن می‌سازد. در نتیجه، کارت‌های امنیتی با فراهم کردن امنیت سایبری بالا و دوام فیزیکی طولانی، کارایی عملیاتی را در حوزه‌هایی مانند کنترل دسترسی، پرداخت و شناسایی ملی به شکل چشمگیری افزایش می‌دهند.

سوالات متداول

1. اصلی‌ترین لایه امنیتی در چاپ کارت‌ امنیتی pvc هوشمند چیست؟

اصلی‌ترین لایه امنیتی، تراشه میکروپروسسوری (ریزپردازنده) است. این تراشه می‌تواند الگوریتم‌های پیچیده رمزنگاری را اجرا کند و احراز هویت قوی و غیرقابل جعل را تضمین می‌کند.

2. تفاوت کلیدی بین کارت هیبریدی و تراشه دوگانه چیست؟

تراشه دوگانه (Dual-Interface) شامل یک تراشه واحد است که هم از طریق تماس و هم از طریق آنتن (غیرتماسی) کار می‌کند. در مقابل، کارت هیبریدی (Hybrid) شامل دو تراشه کاملاً مجزا است که هر کدام عملکرد تماسی و غیرتماسی خود را به طور مستقل انجام می‌دهند.

3. امن‌ترین روش چاپ داده‌های فردی روی کارت کدام است؟

حکاکی لیزری (Laser Engraving) روی کارت‌های پلی‌کربنات امن‌ترین روش است. در این روش، اطلاعات به جای چاپ شدن روی سطح، به صورت دائمی در لایه‌های داخلی کارت حک می‌شوند و قابل حذف یا تغییر نیستند.

4. مزیت استفاده از آنتن‌های NFC/RFID در کارت‌های امنیتی چیست؟

این آنتن‌ها امکان ارتباط غیرتماسی را فراهم می‌کنند. مزیت اصلی، سرعت فوق‌العاده بالا در انجام تراکنش‌ها و کنترل تردد (Access Control) است.

5. بهترین جنس کارت برای حداکثر دوام و طول عمر کدام است؟

پلی‌کربنات (Polycarbonate) بهترین و بادوام‌ترین ماده است. کارت‌های ساخته شده از پلی‌کربنات در برابر حرارت، مواد شیمیایی و خم شدن بسیار مقاوم هستند و طول عمر آن‌ها اغلب به ۱۰ سال یا بیشتر می‌رسد.